زبان كردي

زبان كردي 

كردي زبان بيش از چهل ميليون است كه در سرزميني وسيع و يكپارچه زندگي مي كنند . كردي از خانواده ي هند و اروپايي و گروه ايراني – آريايي آن مي باشد.

در فاصله هزاره هاي اول و دوم قبل از ميلاد مسيح بود كه قبايل و مردمان دوستدار ايران در آسيايه ميانه و سرزمينهاي محدود به آن ، مهاجرت به فلات ايران و استپ هاي ساحلي درياي سياه را آغاز نمودند . اين قبايل و مردمان ، با اشتغال منطقه ادغام شدند ، زبان و اسامي خود را بر ديگر مردمان ايراني آريايي حاضر در اين سرزمين ، گذاشتند . بعضي از آنها كامل ادغام نشدند و هنوز هم امروزه گروه هاي كوچكي از غير كرد زبانها در كردستان تركيه ، ايران و عراق هستند.

 كردي ، زبان كردها كه به گروه شمال غربي زبانهاي ايراني – آريايي تعلق دارد ، هرگز فرصت نيافت يكپارچه گردد و لهجه هاي آن معمولا به پنج گروه كاملا وابسته به يكديگر (كرمانجي ، سوراني ، زازاكي ، كلهري ، هورامي ) تقسيم ميشود . مهيمترين گروه از نظر تعداد سخنوران ، كردي شمال است كه معمولا كرمانجي ناميده ميشوند .و كردهاي تركيه ، سوريه ، شروي سابق ،كردهاي خراسان  و شمال استان آذربايجان غربي ايران و عراق به آن سخن ميگويند . دويست هزار كرد ساكن اطراف كابل افغانستان نيز به آن تكلم مي كنند. اين گروه به ظهور يك زبان ادبي منجر گشته است . گروه مركزي شمال كردي شمال شرقي عراق مي شود كه در آنجا سوراني مي نامند و گويش هاي مناطق اطراف آن ، آن سوي كوه هاي زاگرس در كردستان ايران را شامل ميگردد. اين گروه نيز به ظهور يك زبان ادبي منجرشده است.

منبع : كتاب دستور زبان جامع كردي كرمانجي

 نوشته ي : پروفسور ژويس بلو – ويسي باراك

 ترجمه از فرانسه علي پاك سرشت (ماكويي) – بلخكانلو سابق